In 1943 deed Thomas Watson (IBM) zijn beroemde uitspraak "I think there is a world market for maybe five computers".  Hoewel deze opmerking lang gezien is als een teken van kortzichtigheid zorgen de ontwikkelingen op het gebied van platforms en cloud-computing ervoor dat zijn uitspraken nu in een nieuw licht komen te staan.

De huidige combinatie van netwerken en ICT-systemen zijn voldoende krachtig om de computing-modellen, zoals al uitgewerkt in de jaren 90 met het credo: "the network is the computer", daadwerkelijk te implementeren. De huidige SaaS-ontwikkelingen zijn hierbij een eerste stap. (zie bijvoorbeeld deze post van Alex Barnett). Voor eindgebruikers van systemen wordt SaaS de wijze waarop in toenemende mate ICT-functionaliteiten aangeboden zullen worden. Voor de aanbieders van deze SaaS-diensten worden platforms en internet-scale computing ofwel cloud-computing steeds relevanter.

Dit verschijnsel internet-scale computing of cloud-computing, zoals nu gepionierd wordt door onder meer Amazon, zette voor mij de uitspraak van Thomas Watson ineens in een geheel andere context. Want als je bedenkt wie de spelers in deze zogenaamde cloud-space zijn en welke kwaliteiten dergelijke partijen moeten hebben om effectief te kunnen opereren is de markt voor computers inderdaad beperkt tot een klein aantal aanbieders. Met name het ‘massive’ karakter van dergelijke operaties maakt dat het , analoog aan bijvoobeeld energieopwekking, zich leent voor sterke concentratie waarbij het, in tegenstelling tot energie, mogelijk is om de producten wereldwijd aan te bieden. De huidige spelers  als Amazon, Google, Microsoft, IBM en Sun, om de prominenten maar eens te noemen, zijn technisch gekwalificeerd en hebben daarbij de omvang om een dergelijke operatie te kunnen uitvoeren met het niveau van excellence en kosten (vanwege de massive economy of scale) dat de markt vraagt.  Met name blijkt in de huidige markt dat het juist de operationele excellence is waar de huidige kleinschaliger aanbieders van ICT-resources vaak tekort schieten.

Er ontstaat dus een nieuw drielaagsmodel van -1- cloudcomputing, -2- platformspelers en -3- de eigenaars van het intellectual property. En de nieuwe generatie cloud-gods vullen de onderste laag in. In deze laag is daadwerkelijk sprake van computing en zoals gezegd zal de ruimte in deze markt beperkt blijken te zijn. Hoeveel Googles kunnen er tenslotte naast elkaar bestaan? Ook op de laag erboven (platformlaag) is er overigens maar beperkt ruimte voor aanbieders. Echter hier is het, in tegenstelling tot de cloud-space, beter mogelijk toegevoegde waarde te genereren door omgevingsgebonden kennis en kunde. De cloud biedt dus tezamen met de platformlaag de omgeving waarop IP-eigenaars uiteindelijk de echte economische toegevoegde waarde kunnen genereren, op basis van deze twee onderliggende lagen.
En zo zou ook Thomas Watson uiteindelijk toch nog gelijk kunnen krijgen!

—
h@nzz/2008